ویتامین A
یکی از ویتامینهای محلول در چربی ویتامین A می باشد. بدن انسان به مقادیر کمی از ترکیبات آلی نیاز دارد. که بدن آن را تولید نمی کند باید از طریق مواد غذایی آن را دریافت کرد.
ویتامین A را در رژیم غذایی است. به ویتامین A گاهی رتینول نیز گفته میشود .ویتامین A نقشی مهمی در فعالیت قلب و عروق بدن دارد و فشار خون را تنظیم می کند. ویتامین A در طیف گستردهای از غذاها وجود دارد؛ ولی احتمال کمبود این ماده مغذی، خصوصاً در مادران باردار، نوزادان و کودکان در مراحل اولیه رشد بیشتر است. ویتامین A اولین بار در سال ۱۹۰۶ در حال تحقیقات بر روی موادغذایی گاوها شناسایی شد. مشخص شد که در رژیم غذایی گاوها علاوه بر کربوهیدرات، پروتئین و چربی نیاز به یک فاکتور دیگر برای حفظ سلامتی این جانوران است. در سال ۱۹۱۷ یکی از شکلهای ویتامین A شناسایی شد. بعد از شناسایی ویتامین B که به فاکتور محلول در آب B معروف بود، محققان ویتامین A را فاکتور محلول در چربی Aنامیدند. این ویتامین نخستین بار توسط دو شیمیدان هلندی در سال ۱۹۴۷ سنتز شد.
ویتامین A یک آنتی اکسیدان قدرتمند است و به عنوان یک هورمون در بدن عمل می کند و بر بیان ژن ها تأثیر می گذارد و از این طریق بر فنوتیپ (خصوصیات قابل مشاهده یا صفت یک جاندار است ) تأثیر می گذارد.
منابع غذایی ویتامین A
دو منبع اصلی ویتامین A منابع حیوانی و منابع گیاهی هستند. برای ویتامین Aجذب شود باید مقداری چربی در رژیم غذایی وجود داشته باشد.
منابع حیوانی ویتامین A شامل:
مرغ و بوقلمون
زرده تخم مرغ
شیر و شیر مادر
ماهی تن، ساردین و شاه ماهی
ماهی سالمون
جگر
کره و پنیر (پنیرهای چرب)
خامه
روغن کبد ماهی و…
منابع گیاهی ویتامین A به شکل کاروتنوئیدهایی هستند که در زمان هضم به رتینول تبدیل می شوند تا بدن از آنها استفاده کند. کاروتنوئیدها رنگدانههایی هستند که میوهها و سبزیجات را قرمز یا نارنجی و گیاهان را سبز رنگ میکند.
منابع گیاهی ویتامین A شامل:
بعضی از کدوها، کدو حلوایی و کدو تنبل
ریحان خشک
طالبی و شلغم
پرتقال
انبه
بادام
اسفناج
مرزنجوش، جو دوسر
زرد آلو و هلو
کلم بروکلی، کلم کالی و کاهو
گوجه فرنگی
پاپایا
هویج
لوبیا
سیب زمینی شیرین
ذرت و…
بتاکاروتن: بتاکاروتن ترکیبی آلی است .رنگدانه زرد و نارنجی است که در گیاهان و میوهها از جمله هویج و کدو تنبل یافت میشود. این ترکیب پیش ساز ویتامین A است یعنی در بدن تبدیل به ویتامین A می شود.
میزان مصرف ویتامین A
کمبود ویتامین A به همون اندازه بر سلامتی تأثیر منفی می گذارد، مصرف زیاد آن ممکن است خطرناک باشد. آقایان وخانم ها به ترتیب روزانه 900 میکروگرم و 700 میکروگرم ویتامین Aنیاز دارند. که با یک رژیم غذایی کامل و حاوی غذاهای متنوع میتوان به آسانی دریافت کرد. کودکان چون در حال رشد هستند ویتامین بیشتری نیاز دارند چون بیشتر از بزرگسالان در خطرعفونت هستند.
میزان متوسط دریافت ویتامین A در کودکان:
از 1 تا 3 سال، روزانه 300 میکروگرم
از 4 تا 8 سال، روزانه 400 میکروگرم
از 9 تا 13 سال، روزانه 600 میکروگرم
از 14 سال، روزانه پسران900 میکروگرم و دختران 700 میکروگرم
کمبود ویتامین A
کشورهای توسعه یافته که رژیم غذایی مناسبی دارند، کمبود ویتامین A کمتر مشاهده میشود، اما در کشورهای در حال توسعه درصد بالایی دارد. کمبود ویتامینA باعث عوارض جدی سلامتی می شود.
- نابینایی در کودکان ( نیمی از این کودکان در طول ۱۲ ماه پس از نابینایی، ممکن است جان خود را از دست دهند.)
- افزایش شدت خطر مرگ ناشی از عفونتهایی مانند سرخک و اسهال
- افزایش خطر کم خونی و مرگ در زنان باردار و با کند شدن رشد و نمو روی جنین تأثیر منفی میگذارد.)
- مشکلات پوستی مانند هایپرکراتوز و آکنه
- نوزادان نارس
- مبتلایان به فیبروز کیستیک و زنان باردار یا شیرده (درمعرض خطر کمبود ویتامین A)
به طور کلی اگر ویتامین A از طریق رژیم غذایی مناسب یا مکملهای آن تامین نشود، بدن دچار علائم ناشی از کمبود ویتامین A میشود. این علائم شامل موارد زیر است:
عفونتهای گلو و سینه
مشکلات باروی
خشکی پوست و خشکی چشم
آبسه گوش
مشکلات پوستی (ایجاد آکنههای پوستی)
بی خوابی
کوفتگی
کاهش وزن
ناراحتی دستگاه گوارش
تاخیر در رشد کودکان
تاخیر در ترمیم جای زخم
شب کوری
مصرف زیاد ویتامین A
مصرف زیاد ویتامین A مانند کمبود آن برای بدن خطرناک است. به همین دلیل مکملهای این ویتامین حتما باید زیر نظر پزشک متخصص، مصرف شود.
علائم مصرف زیاد ویتامین Aشامل:
حالت تهوع و بیقراری
بیاشتهایی و استفراغ
ناخن های شکننده
استخوان های ضعیف، درد استخوان، یا تورم
خشکی دهان و بیماری زبان
کاهش اشتها و کج خلقی
یرقان
بیماری کبد، خستگی، خواب آلودگی
تاری دید، سردرد و سرگیجه
ریزش مو و چربی مو
درد عضلانی یا دردهای شکمی
زنان باردار نباید بیش از حد توصیه شده از ویتامین A مصرف کنند زیرا رتینول با تغییر شکل جنین در ارتباط بوده است.
حدود نود درصد از ذخایر بدنی ویتامین A در کبد قرار دارد. قسمت بیشتر عمل دفع از طریق صفرا و مدفوع صورت می گیرد.
ویتامین Aسلامتی پوست ومو
تمام سلول ها برای رشد نیاز به ویتامین A دارند. ویتامین A نیز به غدد برای ساخت یک ماده روغنی به نام سبوم کمک می کند.
غدد سبوم غددی میکروسکوپی در پوست بوده که ماده روغنی مومی به نام چربی (سبوم) تولید میکنند. این ماده برای ضدآب کردن پوست و مو پستانداران ترشح میشود. سبوم به رطوبت پوست سر و سلامت مو کمک می کند.
سریع ترین رشد را در بدن انسان بافت مو دارد. کمبود ویتامین A ممکن است سبب مشکلات متنوع، از جمله ریزش مو شود.
ویتامین A با تحریک چربی هایی که از مو در برابر شکنندگی محافظت میکنند؛ بافت و درخشش مو را ، بهبود می بخشد.
ویتامین A بخاطر خواص آنتی اکسیدان؛ از موی شما محافظت می کند، و برای تقویت و محافظت از بینایی و پوست نیز موثر است. مصرف بیش از حد ویتامین A نیز می تواند به از دست دادن مو کمک کند.
ویتامین A (رتینول) از ویتامینهای بسیار مفید برای حفظ سلامت پوست و مو است. سالها است که رتینوئیدهای مصنوعی برای درمان آکنه شدید و بیماری پسوریازیس یا داءالصدف (سوریازیس یا داء الصدف یک بیماری پوستی است که منجر به پوسته ریزی و تورم می گردد.) مورد استفاده قرار میگیرند.
ویتامین A باعث افزایش سلولهای لایه خارجی پوست یا اپیدرم میشود. ویتامین A در رشد کلیه بافتهای بدن از جمله پوست و مو از اهمیت زیادی برخوردار است. این ماده در تولید سبوم ، روغنی که به حفظ سطح رطوبت در پوست و مو کمک می کند.
کمبود ویتامین A باعث پوستهپوسته و ضخیم شدن پوست می شود. این کمبود، کاهش ترشح مخاطی را هم به دنبال دارد.
این ویتامین باعث افزایش فاکتور رشد درم یا لایه میانی پوست در کنار کاهش و مهار فعالیت غدد سباسه در پوست هم میشود. بهعلاوه، ویتامین A میتواند فعالیت باکتریهای مولد آکنه را هم از سطح پوست کم بکند.
داشتن پوست زبر و خشک، از علایم کمبود ویتامین A در بدن است. این ویتامین در بسیاری از مواد غذایی یافت می شود.
مزایایی ویتامین A
مصرف ویتامین A مزایای زیادی برای بدن دارد؛ از جمله موارد زیر:
بهبود عملکرد بافت روده و مثانه به این ویتامین بستگی دارد.
بینایی سالم از مزایای دریافت این ویتامین در رژیم غذایی روزمره است؛ به ویژه اگر میخواهید در نور کم خوب ببینید باید ریتونیک اسید، یکی از مشتقات ویتامین A ، برای نرمال کردن قند خون در افراد مبتلا به دیابت یافت شده است.
منجر به بالا رفتن قدرت سیستم دفاعی بدن در برابر عوامل بیماریزا میشود.
ویتامین A در بازسازی سلول های جدید پوست با جایگزین کردن سلول های مرده کمک می کند.
ویتامین A به تولید مقدار صحیح چربی در پوست سر کمک می کند که از خشک شدن پوست سر و مو جلوگیری می کند.
اگر پوست سالمی میخواهید بهتر است از این ویتامین غافل نشوید
ویتامین A به ذخیره سازی و تبدیل چربی ها و سنتز پروتئین و گلیکوژن در بدن ما کمک می کند.
ویتامین A برای تولید مثل زنان و مردان ماده ضروری است زیرا در رشد اسپرم و تخمک نقش ایفا می کند همچنین برای سلامت جفت ، رشد جنین نیز حیاتی است. برای تولید مثل ضروری است.
دندان های ما متشکل از یک ماده سخت به نام عاج هستند که نیاز به ویتامین A برای استحکام و سختی طبیعی خود دارد.
نقش مهمی در عملکرد درست کلیه، کبد و سیستم غدد درون ریز ایفا می کند.
ریتونیک اسید، یکی از مشتقات ویتامین A ، برای نرمال کردن قند خون در افراد مبتلا به دیابت یافت شده است.
دیدگاهتان را بنویسید